کد مطلب:211590 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:273

اوضاع مدنی و علمی در زمان امام
روزگار امام جعفر صادق علیه السلام از یك طرف به منزله ی عصر رشد و شكوفایی علمی و شكل گیری تمدن اسلامی در زمینه های فرهنگی و فكری و از طرف دیگر به مثابه ی تبادل اطلاعات، عقاید و دانش ها با دیگر ملل و امت ها بود.

در زمان وی «ترجمه» رشد قابل توجهی یافت و بسیاری از علوم، دانش و فلسفه های فكری از زبان های خارجی به عربی ترجمه شد. مسلمانان به استقبال از این علوم و دانش ها روی آوردند، آن ها را مورد بررسی و موشكافی قرار دادند و چیزهایی به آن اضافه كردند. در نتیجه مبانی و اصول این علوم را قوی ساختند و دایره ی شمول آن ها را توسعه دادند. بنابراین یك جنبش علمی و فكری در جامعه ی اسلامی به وجود آمد كه بسیار فعال بود.

فكر و اندیشه و مباحث علمی رشد وافری یافت و مسلمانان در زمینه های پزشكی، ستاره شناسی، شیمی، فیزیك، ریاضیات و بسیاری دیگر از علوم و دانش ها وارد شدند.



[ صفحه 42]



همین طور فلسفه، منطق، اصول اندیشه و اعتقادات از یونانی، فارسی و دیگر زبان ها به عربی ترجمه شد و مسلمانان با شیوه ی جدیدی از تفكر، عقیده و فلسفه آشنا شدند.

این تهاجم و تبادل مواهب تمدن، اثری بر جامعه ی اسلامی نگذاشت مگر در اندیشه و اعتقادات اسلامی؛ كه جریانی از شرك و الحاد در جامعه ی اسلامی ایجاد كرد و گروه های مختلف نظریاتی و كلامی نامناسب به وجود آورد كه رویارویی علمی و عقیدتی در خور توجه اسلام را برانگیخت. اسلام توانست بعد از یك مبارزه ی طولانی، هجوم آن را متوقف و بی اساس بودن آن را ثابت كند. در كنار این تبادل افكار و عقاید و مواهب تمدن، جامعه ی اسلامی در زمان امام صادق علیه السلام شاهد رشد و پیش رفت بزرگی شد و مسائل جدید سیاسی، اقتصادی و اجتماعی مطرح شد كه برای تعیین موضع گیری اسلامی درباره ی آن ها به تفسیر شریعت نیاز بود. در نتیجه نظریات و مذاهب فقهی به وجود آمد و دانشمندان فقه و اجتهاد ظهور كردند.

با این توضیح وضع عمومی و فضای جامعه ی اسلامی در برابر جریانات فكری، علمی، و مواهب تمدن های دیگری كه در زمان امام صادق علیه السلام روی داد، مشخص می شود. پس از این مقدمه ی مختصر درباره ی روزگار امام صادق علیه السلام و مسائل علمی آن عصر، اكنون با شخصیت علمی وی و جایگاه او در مسائل علمی آشنا می شویم.